-
1 яктан
сплочённый, солидарныйединодушныйяктану якҷон будан быть сплочёнными и единодушнымияктан шудан объединяться -
2 материаль яктан
= материаль як белән материа́льноматериаль яктан яхшы тәэмин ителгән кеше — материа́льно хорошо́ обеспе́ченный челове́к
-
3 психик яктан
= психик җәһәттән психи́ческипсихик яктан сәламәт — психи́чески здоро́в
-
4 бу яктан
1) с э́той стороны́, отсю́да2) перен. в э́том отноше́нии -
5 бу яктан караганда
1) в э́том отноше́нии2) с э́той то́чки зре́ния -
6 идеологик яктан
идеологи́чески -
7 икътисади яктан
с материа́льной стороны́ -
8 техник яктан
= техник җәһәттән1) с техни́ческой стороны́2) техни́чески -
9 формаль яктан
форма́льно -
10 һәр ике яктан
1) по о́бе сто́роны2) обою́дно -
11 экономик яктан
экономи́чески -
12 внешне
нареч.тыштан караганда, тышкы яктан, тышкы яктан караганда -
13 сыпаться
несов.1) коелу, коелып төшү; чәчелү, сибелү2) ( об осадках) сибәләү, яву3) перен. [төрле яктан] яву (явып тору)предложения сыпались со всех сторон — тәкъдимнәр төрле яктан явып [кына] торды
4) разг. (о звуках, словах) [төрле яктан, өзлексез] ишетелү, ишетелеп тору, яву, явып тору6) страд. от сыпать 1)-3) -
14 бу
I сущ.пар; испаре́ниебу чыгару — испаря́ть/испари́ть (выделя́ть пар)
- бу чыгу- буга чыгу
- буга әйләнү II мест. указ.мн. ч. болар; в косв. п. моның, моны, моңа, моннан, монда1) э́тот, э́та, э́то; сей, сия́, сие́ книжн.; уст.бу кеше — э́тот челове́к
2) с послелогами кадәр, тикле, чаклы, хәтле так, до тако́й сте́пенибу кадәр салкыннар булганы юк иде — таки́х моро́зов не быва́ло
бу чаклы борчылырга кирәкми — не ну́жно до тако́й сте́пени пережива́ть
3) в знач. сущ. э́тобу кем? — кто э́то?
артта калуның сәбәбе бу гына түгел — причи́на отстава́ния не то́лько в э́том
•- бу көннәрдә
- бу заманда
- бу көнгәчә
- бу көнгә кадәр
- бу көнгә чаклы
- бу көнгә хәтле
- бу урында
- бу юлга
- бу юлы
- бу якка
- бу якта
- бу яктан•• -
15 һәр
мест. опред.1) ка́ждый, вся́кий, любо́йһәр очракка — на ка́ждый слу́чай
һәр адымын күзәтеп тору — следи́ть за ка́ждым ша́гом
һәр эш кулыннан килә — люба́я рабо́та ему́ по плечу́; ма́стер на все ру́ки
һәр очраган — вся́кий встре́чный
һәр өченчесе — ка́ждый тре́тий
һәр кош үз оясын мактый — (посл.) ка́ждый кули́к своё боло́то хва́лит
һәр эшнең үз вакыты бар — (посл.) всему́ своё вре́мя; де́лу вре́мя - поте́хе час
һәр ялтыраган алтын түгел — (посл.) не всё то зо́лото, что блести́т
2) с сущ. обозн. время ка́ждый; еже-; каждо-һәр айда, һәр ай саен — ка́ждый ме́сяц, ежеме́сячно
һәр ел(ны), һәр ел саен — ка́ждый год, ежего́дно
һәр көн(не) — ка́ждый день, ежедне́вно, каждодне́вно
һәр сәгать(тә) — ка́ждый (любо́й) час, ежеча́сно
һәр минут(та) — ка́ждую (любу́ю) мину́ту, ежемину́тно
һәр язны — ка́ждую весну́
3) под логич. ударением что́ ни..., тоһәр көн бәйрәм — что́ ни день, то пра́здник
һәр сүзе ялган — что ни сло́во, то ложь
һәр шахматчының үз сере — что ни шахмати́ст - свои́ секре́ты
һәр турнирда - сюрприз — что ни турни́р, то сюрпри́з
4) в сочет. с гл.; ф. на -ында ка́ждый раз, когда́...; в ка́ждый...һәр сөйләвендә (сөйләгәндә) — ка́ждый раз, когда́ выступа́ет; в ка́ждом выступле́нии...
һәр килүендә (килгәнендә) — ка́ждый раз, когда́ приезжа́ет...; в ка́ждый прие́зд
•- һәр җир- һәр җирдә
- һәр җирдән
- һәр ике як
- һәр ике тараф
- һәр ике яктан
- һәр икесе
- һәр кеше
- һәр мизгел
- һәр мизгелдә
- һәр сүз исәбеннән
- һәр тараф
- һәр тарафтан••һәр бирмеш көн — ка́ждый бо́жий день
һәр сәгать (минут) — в любо́й час, в любу́ю мину́ту
һәр яктан — во всех отноше́ниях; со всех то́чек зре́ния
-
16 в отношении
каком, чего (в смысле) бу яктан -
17 верхом
I в`ерхомнареч.1) ( по нагорной части местности) өстән, үрдән, югарыдан, өске яктан, югары яктан2) ( выше краёв) түбәләмә итеп, мөлдерәмә итеп, артык тутырыпII верх`омнареч.ат менеп, атка атланып, атланып, сыбай -
18 видимый
-ая; -ое1) прич. от видеть2) күренә торган; күренүчән3) күзгә бәрелеп торган, күзгә ташланып торган, күренеп торган4) тышкы яктан, тышкы -
19 внешний
-яя; -ее1) в разн. знач. тышкы; тыштагы...2) тышкы, тышкы яктан... -
20 во всех отношениях
( с любой стороны) төрле яктан, һәр яктан да
См. также в других словарях:
яктан — [يکتن] муттаҳид, муттафиқ: яктану якҷон … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
Якта — р. , пп Болодякит Л. название с эвенк. : якта, якча – ручей, ключ, который бьет из под земли; якша – болотная грязь; яктан старая гарь, высохшая протока. В диалектной форме межгорная впадина, сухое русло в горах; яктан старая гарь, высохшая… … Топонимический словарь Амурской области
Яктакан — р. , пп Кун Манье в Зейском р не; название с эвенк. : якта, якча – ручей, ключ, который бьет из под земли; якша – болотная грязь; яктан старая гарь, высохшая протока. В диалектной форме межгорная впадина, сухое русло в горах; яктан старая гарь,… … Топонимический словарь Амурской области
Яктак — р. , лп Коврижки, название с эвенк. : якта, якча – ручей, ключ, который бьет из под земли; якша – болотная грязь; яктан старая гарь, высохшая протока. В диалектной форме межгорная впадина, сухое русло в горах; яктан старая гарь, высохшая протока… … Топонимический словарь Амурской области
Яктак Ниж. — р. , лп Коврижки в Селемджинском р не название с эвенк. : якта, якча – ручей, ключ, который бьет из под земли; якша – болотная грязь; яктан старая гарь, высохшая протока. В диалектной форме межгорная впадина, сухое русло в горах; яктан старая… … Топонимический словарь Амурской области
йомшак — I. с. 1. Тотып, капшап карауга каты, тыгыз булмаган, басымга, кысуга җиңел бирелүчән; киресе: каты. Эшкәртүгә җиңел бирелә торган. Нәфис, тупас түгел, кабарып торган (кул, бит һ. б. ш. тур.). Нечкә, ефәк сыман (чәч, йон һ. б. ш. тур.) 2.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәмә — диал. 1. Суда йөзү өчен зур булмаган судно. Кайбер хәрби судноларның тезмә исемнәре составында була су асты к. се, канонер к. 2. Рессорларга утыртылган, дүрт тәгәрмәчле, бөтен яктан да ябык арба; экипаж 3. Өстәмә кеше утырту өчен мотоциклга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
көймә — диал. 1. Суда йөзү өчен зур булмаган судно. Кайбер хәрби судноларның тезмә исемнәре составында була су асты к. се, канонер к. 2. Рессорларга утыртылган, дүрт тәгәрмәчле, бөтен яктан да ябык арба; экипаж 3. Өстәмә кеше утырту өчен мотоциклга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
политехнизм — Укучыларны теоретик яктан да, практик яктан да җитештерүнең төп тармаклары белән таныштыруны күздә тоткан уку укыту системасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теория — 1. Табигать, җәмгыять һәм фикер аң закончалыкларын чагылдырып, тәҗрибәне, иҗтимагый практиканы логик гомумиләштерү 2. Билгеле бер эшчәнлек яки фән өлкәсенә караган фәнни идеяләр һәм принциплар җыелмасы (системасы). Сәнгать һәм әдәбиятта осталык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тик — I. Хәрәкәтсез. Бер көе, һаман бер рәвештә. Эшсез, эшләмичә, буш (башлыча, механик хәрәкәтне яки хәрәкәтсезлекне белдергән фигыльләр белән) тик кенә йөрү. сөйл. Ник соравына каршы әйтелә торган кире мәгънәле сүз ник болай эшләдең? – Тик. . II. ТИК … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
